Öznel Sosyalizasyon Nedir?
Hayatınızda hiç, “Hadi gel, sosyal ol!” diye biri size bağırdı mı? Ya da daha önce, “Sosyal medya kullanmayı nasıl bu kadar iyi başarıyorsun?” diye sormuşlardır. Bunu yaparken aklınızda beliren düşünce şuydu: “Sosyal olmanın özel bir kuralı mı var?!” Eğer bu soruları kendinize sormuşsanız, yalnız değilsiniz. Sosyal olmak, her zaman öğretilebilen bir şey değil. İşte tam bu noktada devreye “öznel sosyalizasyon” giriyor.
Öznel Sosyalizasyon: Nedir, Ne Değildir?
Şimdi gelin, konuyu daha derinlemesine inceleyelim. Öznel sosyalizasyon, aslında sizin çevrenizle etkileşimlerinizin ve toplumda edindiğiniz rolün kişisel bir bakış açısıyla şekillenmesidir. Yani, kim olduğunuzu sadece başkalarıyla olan ilişkinizle değil, aynı zamanda nasıl gördüğünüzle de belirleriz. Kısacası, kendinizi çevrenizle uyumlu hale getirmek değil, kişisel deneyimlerinizle kendinizi keşfetme sürecidir. Peki, bu öznel sosyalizasyonu daha iyi anlamak için, erkekler ve kadınlar arasındaki farkları nasıl ele alabiliriz?
Erkekler: Stratejik Sosyalizasyon Uzmanları
Erkekler genellikle çözüm odaklıdır. Hatta bazen sosyalizasyonu bir “strateji” olarak görmek de mümkündür. Bir erkek, sosyal ortama girdiğinde önce neyi elde edeceğini düşünür: “Bu yeni gruptan nasıl yarar sağlayabilirim?” gibi sorular kafasında dolaşır. “Sosyalizasyon” onun için bir anlamda bir “yazılım güncellemesi” gibidir. Yani yeni bir ortamda birilerine “selam” verirken, aslında bir tür dışa dönük performans sergiliyordur.
Düşünün, Faruk, yeni bir işe başlamış. İlk gün ofise girdiğinde, elinde bir kahve kupası, ağzında en “cool” selamı ile “Merhaba” diyor. Herkes ona bakıyor, çünkü o anda Faruk, sosyalleşmeye hazır bir “pro” gibi. Ama Faruk’un amacı şudur: Kendisini tanıtarak, bir şekilde grubun “sosyal lideri” haline gelmek! Bunun için yaptığı şeyler arasında gülüşmeleri dikkatle izlemek, doğru zamanda doğru espriyi yapabilmek ve gerektiğinde “domine” edebileceği konularda yorum yapmaktan çekinmemek vardır.
Buradaki “öznel sosyalizasyon” ise Faruk’un bu “sosyal becerileri” nasıl geliştirdiği ve bu becerilerin onun kişisel deneyimlerine nasıl dayandığı ile ilgilidir. Kısacası, Faruk bu sosyal becerileri, içsel bir merakla ve zamanla geliştirmiştir. Sonuçta, sosyal medyada başarılı bir “influencer” gibi değil, gerçek hayatta bir sosyal lider olarak yer edinmiştir.
Kadınlar: Empati Odaklı Sosyalleşme
Kadınlar ise genellikle sosyalizasyonu biraz daha empatik ve ilişki odaklı ele alır. Bir kadın sosyal bir ortamda kendisini “katkı sağlamak” ya da “bağ kurmak” amacıyla yer alır. Bir kadın, herhangi bir grubun parçası olmadan önce, bu grupta nasıl hissedeceğini ve hangi ilişkileri kuracağını düşünür. Sosyalizasyon, bir kadın için sadece “sosyal varlık” olma süreci değil, aynı zamanda “sosyal bağlar” kurma çabasıdır.
Örneğin, Elif yeni bir arkadaş ortamına girdiğinde, Faruk gibi stratejik hareketler yerine, ortamı gözlemler, bir köşede oturur ve başkalarının birbirleriyle nasıl iletişim kurduğunu izler. Bu, Elif’in öznel sosyalizasyonunu geliştiren bir yöntemdir. Faruk’un aksine, Elif’in amacı sosyalleşmeyi “hoş bir bağ” kurarak ve başkalarının duygularını anlamaya çalışarak yapmaktır. Kısacası, Elif’in sosyalizasyonu, grubun tamamının ruh haline uyum sağlamaktan geçer.
Öznel Sosyalizasyonun Temel Özellikleri
Öznel sosyalizasyon, kişisel bakış açılarıyla şekillenen bir süreçtir. Her birey, çevresindeki sosyal ortamlara farklı tepkiler verir ve bu tepkiler, onların deneyimlerine dayalı olarak şekillenir. Örneğin, biri sosyal ortamda çok rahatken, diğeri bu tür ortamları yalnızca bir zorunluluk gibi hissedebilir. Her birey, toplumsal kurallar ve normlar çerçevesinde kendisini ifade eder ve bu, farklı kişilik özelliklerine göre değişir.
Bir grup insan arasında iletişim kurarken, genellikle iki şey dikkate alınır: Kişisel deneyimler ve çevresel faktörler. Kimi insanlar sosyal ortamlarda daha rahatken, kimileri ise çevresel faktörlere göre çekingen olabilir. Bu, öznel sosyalizasyonun ne kadar kişiye özel olduğunu gösterir. Kısacası, bir kişinin sosyal ortamlara adapte olması, onun yaşamı boyunca edindiği deneyimlere ve içsel özelliklerine bağlıdır.
Sonuç: Sizin Öznel Sosyalizasyonunuz Nasıl?
Öznel sosyalizasyon, her bireyin sosyal ortamlarda nasıl yer aldığına dair çok derin bir kavram. Sizin de çevrenizle kurduğunuz bağlar, bir anlamda kişisel sosyalizasyon tarzınızla şekillenir. Peki, siz ne düşünüyorsunuz? Sosyal ortamlarda kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Stratejik mi yaklaşıyorsunuz, yoksa empatik mi? Yorumlarınızı bizimle paylaşın, hep birlikte eğlenceli bir sohbet başlatalım!